Niedobory

Oznaki niedoboru

W przypadku niedoboru magnezu będzie dochodziło do zaniku chlorofilu w średnich liściach znajdujących się pod kwitnącym wierzchołkiem rośliny, zaś magnez będzie transportowany do młodych części rośliny. Będzie się to uwidoczniało w postaci rdzawobrązowy i/lub niewyraźnych, mętnych żółtych plam znajdujących się pomiędzy nerwami liścia. Niewielki niedobór magnezu nie ma większego wpływu na kwitnienie rośliny, jednakże rozwój kwiatów przyczynia się do powiększenia niedoboru.

Dalsze skutki niedoboru

• Pierwsze oznaki niedoboru pojawiają się w 4-6 tygodniu wegetacji. Na średnich liściach (pod wierzchołkiem rośliny) powstają niewielkie, rdzawobrązowe plamy i/ lub mętne, żółte kropki. Niedobór nie wpływa na kolor młodych liści ani na rozwój owoców
• Z czasem zwiększa się rozmiar i ilość rdzawobrązowy plam na liściach
• Objawy obejmują całą roślinę, która wygląda na chorą. Gdy niedobór staje się znaczny, młode liście również zostają zaatakowane a kwitnienie kwiatów zostaje ograniczone

Przyczyny niedoboru

Niedobór magnezu może wystąpić z powodu utrudnienia jego wchłaniania ze względu na:

• Bardzo mokre, zimne i/lub kwaśne otoczenie korzeni
• Dużą ilość potasu, jonów amonowych i/lub wapnia (na przykład duże stężenia węglanu wapnia w wodzie pitnej lub zawierające glinę podłoża do roślin bogate w wapń) w porównaniu z ilością magnezu
• Ograniczony system korzeniowy oraz duże zapotrzebowanie rośliny na składniki odżywcze
• Wysoka wartość EC w podłożu ogrodniczym utrudniająca parowanie

Rozwiązanie problemu

• Po zdiagnozowaniu niedoboru najlepszym rozwiązaniem jest spryskanie rośliny 2% roztworem soli gorzkiej.
• Nawożenie poprzez korzenie → Nieorganiczne: Sól gorzka na uprawę hydroponiczną lub kizeryt (siarczan magnezu jednowodny). Organiczne: nawóz indyczy lub obornik krowi

Regeneracja

Należy usunąć potencjalne przyczyny niedoboru: W przypadku ziemi do roślin, jeżeli pH jest zbyt niskie (mniejsze niż 5), należy stosować nawozy magnezowe zawierające wapń. W przypadku upraw hydroponicznych należy czasowo stosować pożywkę o wyższym pH (6,5). Gdy wartość EC jest zbyt wysoka, należy spłukiwać i i/lub czasowo podlewać rośliny wyłącznie przy pomocy wody pitnej. W przypadku upraw wewnętrznych należy utrzymywać temperaturę korzeni na poziomie 20-25 stopni Celsjusza.

Niewielki nadmiar magnezu nie jest szczególnie szkodliwy. W przypadku stosowania mieszanek do uprawy roślin nadmierna ilość magnezu nie występuje zbyt szybko. Nadmiar magnezu utrudnia wchłanianie wapnia, a roślina wykazuje ogólne objawy zbyt dużej zawartości soli.

Wapń

Co to jest i jakie pełni funkcje?

Ma istotne znaczenie dla procesu wzrostu rośliny.

Pełni funkcję regulacyjną w komórkach i zapewnia roślinie stabilność.

Jakie objawy świadczą o niedoborze?

Żółte/brązowe plamy o ostrych, brązowych krawędziach.

Co należy zrobić?

Podawać wapń w formie płynnych nawozów wapiennych, takich jak roztwór azotanu wapnia.

Oznaki niedoboru

Starsze, większe liście rosnące tuż ponad tymi znajdującymi się najniżej będą wykazywały pierwsze objawy niedoborów. Mogą pojawiać się na nich żółte/brązowe plamy, które często mają ostre i brązowe krawędzie. Dodatkowo zahamowany zostaje wzrost rośliny, a w poważnych przypadkach jej wierzchołki są mniejsze niż normalnie i nie zamykają się.

Dalsze skutki niedoboru

• Symptomy często pojawiają się szybko: w ciągu jednego lub dwóch tygodni od pojawienia się pierwszych plam na starszych liściach. Plamy te są początkowo niewielkie i jasnobrązowe, a ich rozmiar z czasem znacznie się powiększa
• Po dwóch tygodniach plamy na starszych liściach stają się coraz większe i pojawiają się także na krawędziach liści, jak w przypadku niedoboru potasu czy przy objawach spalenia. Plamy mają ostre brzegi i nie pojawiają się wyłącznie na brzegach liści. Opóźnienie w rozwoju rośliny widoczne jest często już po tygodniu
• Czasami stożki wzrostu mogą się marszczyć, a wokół owoców mogą pojawiać się cienkie i małe liście niepokryte plamami
• Starsze liście obumierają powoli, a wokół plam nekrotycznych mogą pojawiać się żółtawe, mętne plamy. Im starszy liść, tym poważniejsze objawy
• Kwitnienie także zostaje zahamowane i spowolnione. Owoce pozostają małe

Przyczyny niedoboru

• Uprawa w podłożu wiążącym wapń
• Nadmierna ilość jonów amonowych, potasu, magnezu i/lub sodu w otoczeniu korzeni. Wchłanianie utrudniają przede wszystkim jony amonowe, a w najmniejszym stopniu sód
• Problemy z odparowywaniem spowodowane zbyt wysoką wartością EC lub za wysoką bądź za niską wilgotnością względną

Rozwiązanie problemu

• Jeżeli wartość EC substratu lub podłoża jest zbyt wysoka, można zastosować płukanie przy pomocy czystej wody lub w razie konieczności zakwaszonej wody
• Dodatkową ilość wapnia można dostarczać za pomocą pożywki płynnej w formie płynnych nawozów wapiennych, takich jak roztwór azotanu wapnia. W przypadku zbyt kwaśnego podłoża można użyć mleka wapiennego do podniesienia poziomu pH
• Należy stosować właściwą ziemię, która nie jest zbyt kwaśna. Kwaśna ziemia do roślin często nie zawiera wystarczającej ilości wapnia. Dobrej jakości podłoża oraz substraty kokosowe zawierają wapń
  
  
  
  
  
  

  Fosfor

  Co to jest i jakie funkcje pełni?
  
  

  Odgrywa kluczową rolę zarówno w procesach zachodzących w komórkach, jak i w pełnym przepływie energii w roślinie.

  Pełni także funkcję budulca między innymi ścian komórkowych oraz DNA.

  Jakie objawy świadczą o niedoborze?
  
  

  Niewielkie rozmiary rośliny oraz występowanie na liściach plam nekrotycznych w kolorze fioletowo/czarnym.

  Liście są zdeformowane i wyschnięte.

  Co należy zrobić?
  
  

  DOKŁADNIE wymieszać nieorganiczny nawóz fosforowy z podłożem do roślin lub zwiększyć ilość podawanego płynnego nawozu fosforowego w przypadku uprawy hydroponicznej.

  

  Oznaki niedoboru

  Rośliny pozostają stosunkowo małe, pojawiają się fioletowe/czarne plamy martwicze na liściach, które z czasem stają się zniekształcone i wyschnięte.

  Dalsze skutki niedoboru

  • Najpierw roślina zyskuje barwę ciemnozieloną - pojawia się inny rodzaj ciemnej zieleni (niebiesko/zielony) niż w sytuacji, gdy dochodzi do niedoboru potasu
  • Zahamowaniu ulega wzrost rośliny na wysokość oraz rozwój jej bocznych pędów
  • Po 2-3 tygodniach na starych i średnich liściach pojawiają się ciemnofioletowe/czarne plamy nekrotyczne. Następuje deformacja liści
  • Plamy rozszerzają się następnie na łodygi liści. Liście obracają się, mocno zwijają i obumierają
  • Martwe liście są skręcone i wyschnięte, zyskują typowy kolor fioletowo-brunatnożółty i wreszcie opadają
  • Roślina kwitnie w pełni, lecz plony, jakie daje, są minimalne

  

  Przyczyny niedoboru

  W związku z niewielkimi stężeniami, w jakich fosfor występuje w naturze, powinowactwo komórek roślinnych do fosforu pozwala na jego łatwe wchłanianie za pośrednictwem całego korzenia. Dlatego też niedobory tego pierwiastka nie występują bardzo często, za wyjątkiem sytuacji, gdy:

  • Podłoże ogrodnicze ma zbyt wysokie pH (wyższe niż 7). W takich przypadkach roślina nie jest w stanie wchłaniać fosforu, ponieważ powstają nierozpuszczalne związki fosforu
  • Podłoże jest zbyt kwaśne lub zbyt bogate w żelazo i cynk. Utrudnia to wchłanianie fosforu
  • Podłoże jest związane. Fosfor nie może być wówczas wchłaniany

  Rozwiązanie problemu

  Gdy pH jest zbyt wysokie, należy zakwasić podłoże poprzez użycie rozcieńczonego roztworu kwasu fosforowego.

  
  Należy wybierać produkty, które posiadają gwarantowaną zawartość procentową fosforu na opakowaniu zamiast alternatywnych produktów zawierających fosfor, takich jak guano lub obornik.

   

   

   

   

   

  Żelazo

   

  Co to jest i jakie funkcje pełni?

  Pełni wiele istotnych funkcji w procesie metabolizmu rośliny i jest kluczowym elementem syntezy chlorofilu.

  Jakie objawy świadczą o niedoborze?

  Silne żółknięcie zwłaszcza młodych liści.

  Pojawianie się pędów wzrostowych pomiędzy nerwami.

  Co należy zrobić?

  Najlepszym rozwiązaniem jest spryskiwanie roślin roztworem wody i chelatów EDDHA lub EDTA.

  

  Oznaki niedoboru

  Niedobory żelaza mogą wystąpić w okresach intensywnego wzrostu lub w czasie, gdy roślina narażona jest na duże obciążenia. Objawiają się one silnym żółknięciem młodych liści oraz pędów wzrostowych pomiędzy nerwami. Powodem ich występowania jest przede wszystkim mała mobilność żelaza w roślinie. Młode liście nie są w stanie czerpać żelaza ze starszych liści. W przypadku poważnego niedoboru żelaza starsze liście oraz mniejsze nerwy w liściach mogą także zacząć żółknąć.

  Dalsze skutki niedoboru

  • Zielona/żółta chloroza postępująca od wewnątrz do zewnątrz młodych liści oraz na pędach wzrostowych. Nerwy pozostają przeważnie zielone
  • Postępujące żółknięcie liści, a czasem nawet zmiana barwy na białą. Również duże liście stają się żółte. Utrudnia to wzrost rośliny
  • W poważnych przypadkach na liściach pojawia się martwica, zaś rozwój rośliny i jej kwitnienie zostają zahamowane

  

  Przyczyny niedoboru

  • Zbyt wysokie pH w otoczeniu korzeni (pH> 6,5)
  • W otoczeniu korzeni znajduje się duża ilość cynku i/lub manganu
  • Stężenie żelaza w otoczeniu korzeni jest zbyt niskie
  • Temperatura korzeni jest zbyt niska
  • Podłoże jest zbyt wilgotne, co powoduje zatrzymanie zapasów tlenu w korzeniach
  • Niska wydajność systemu korzeniowego ze względu na uszkodzone, zainfekowane lub martwe korzenie
  • Zbiornik odżywczy jest zbyt mocno naświetlony; światło przyczynia się do rozwoju glonów. Glony także zużywają żelazo i niszczą chelaty żelaza

  Rozwiązania problemu

  • Obniżenie poziomu pH
  • Można dodawać chelaty żelaza do nawozu
  • Poprawa drenażu lub też podniesienie temperatury ziemi
  • Można zastosować odżywkę do liści zawierającą chelaty żelaza. Jeżeli podczas uprawy hydroponicznej stosuje się dobre nawozy, niedobory żelaza w zasadzie nie występują
  • Najlepszym rozwiązaniem jest opryskiwanie roślin przy pomocy roztworu wodnego EDDHA (maks. 0,1 grama na litr) lub chelatów EDTA (maks. 0,5 grama na litr)
  
  
  
  
  
  

  Azot
  
  

  Co to jest i jakie funkcje pełni?

  Azot wchodzi w skład enzymów i dlatego bierze udział we wszystkich reakcjach, w których one uczestniczą oraz odgrywa aktywną rolę w metabolizmie rośliny.

  Jakie objawy świadczą o niedoborze?

  Łodyżki liści w kolorze fioletowym.

  Żółknące liście.

  Opadanie liści.

  Co należy zrobić?

  Zwiększyć wartość EC odżywki lub zwiększyć ilość podawanego azotu.

  

  Oznaki niedoboru

  Łodyżki zmieniają kolor na fioletowy, a liście żółkną i wreszcie opadają.

  Dalsze skutki niedoboru

  • Szybko pojawiają się większe liście w środkowej i górnej części rośliny
  • Kolor całej rośliny jest jaśniejszy
  • Większe liście w dolnej części rośliny stają się jasnozielone. Łodygi mniejszych liści zmieniają następnie kolor na fioletowy. Na łodydze pojawiają się charakterystyczne fioletowe pionowe paski
  • Liście w dolnej części rośliny żółkną, a następnie stają się białe. Na końcu liście bieleją i opadają
  • Wzrost rośliny zostaje wyraźnie ograniczony rośliny są niższe, mają cieńsze łodygi, wypuszczają mniej liści, które są dodatkowo mniejsze
  • Dalsze żółknięcie i bielenie liści ma miejsce w górnych i środkowych częściach rośliny
  • Liście przy stożkach wzrostu pozostają dłużej zielone, lecz ich kolor jest znacznie mniej intensywny niż przy normalnym poziomie azotu
  • Rozpoczyna się wymuszone kwitnienie, a utrata liści jest znaczna
  • Następuje znaczne ograniczenie płodów

  

  Przyczyny niedoboru

  Niedobór może zostać wywołany nieprawidłowym odżywianiem rośliny, w którym znajduje się niewystarczająca ilość składników odżywczych. Substraty bogate w dużą ilość świeżego materiału organicznego mogą wywoływać niedobór azotu, ponieważ mikroorganizmy wiążą azot. Duża ilość azotu może być związana w szczególności w pierwszych tygodniach wegetacji; proces ten ulega później spowolnieniu, lecz jest już wtedy za późno.

  Rozwiązanie problemu

  • Zwiększyć poziom EC w nawożeniu rośliny i dokładnie spłukiwać substrat nawozem odżywczym
  • Dodawać ręcznie azot do roztworu nawo- żącego stosując mocznik, mączkę z krwi, półpłynny obornik lub też wykorzystując specjalne produkty 'monoodżywcze'
  • Spryskiwać spodnią stronę liści roztwo- rem azotu. Najlepiej robić to na koniec dnia, tuż przed wyłączeniem światła. Należy zachować ostrożność, aby nie spowodować spalenia roślin
    
    
    
    
    
    

    Potas
    
    

    Co to jest i jakie funkcje pełni?

    Potas ma wpływ na siłę i jakość rośliny.

    Kontroluje wiele innych procesów, jak na przykład związane z przetwarzaniem węglowodanów.

    Jakie objawy świadczą o niedoborze?

    Martwe krawędzie liści.

    Co należy zrobić?

    W przypadku, gdy wartość EC w substracie lub podłożu jest za wysoka, można przepłukiwać je wodą.

    Ręcznie podawać potas.

    

    Oznaki niedoboru

    Jeżeli występuje niedobór potasu, parowanie zostaje ograniczone. Konsekwencją jest wzrost temperatury w liściach i spalanie się komórek. Uwidocznia się to przede wszystkim na brzegach liści, gdzie normalnie parowanie jest najsilniejsze.

    Dalsze skutki niedoboru

    • Brzegi końcówek młodych liści stają się szare
    • Liście żółkną od brzegów w kierunku nerwów i pojawiają się rdzawe, martwe plamy
    • Końcówki liści mocno się zwijają, a całe fragmenty liści zaczynają gnić. Liście nadal się zwijają i wreszcie opadają
    • Znaczny niedobór sprawia, że rośliny są marne i mają niezdrowy wygląd, a ich kwitnienie jest silnie ograniczone

    

    Przyczyny niedoboru

    • Zbyt mała ilość lub niewłaściwy rodzaj nawozu
    • Uprawa w wiążących potas podłożach dla roślin
    • Nadmiar sodu (sól kuchenna) w otoczeniu korzeni - sód spowalnia wchłanianie potasu

    Rozwiązania problemu

    • W przypadku, gdy wartość EC w substracie lub w podłożu jest za wysoka, można stosować wypłukiwanie wodą
    • Należy ręcznie dodawać potas, również w formie nieorganicznej: rozpuścić 5-10 gramów azotanu potasu w 10 litrach wody. W przypadku kwaśnych podłoży ziemi można dodawać wodorowęglan potasu lub wodorotlenek potasu (5 ml na 10 litrów wody)
    • Dodawanie potasu w formie organicznej: Dodać wodny roztwór zawierający popiół drzewny, obornik kurzy lub gnojowicę (należy uważać, aby nie spalić korzeni). Ekstrakty z roślin z rodziny winorośli również zawierają dużą ilość potasu
      
      
      
      
      
      

      Mangan
      
      

      Co to jest i jakie funkcje pełni?

      Mangan to istotny mikronawóz, pełniący dodatkowo funkcję aktywatora różnych reakcji z udziałem enzymów w roślinie.

      Jakie objawy świadczą o niedoborze?

      Żółte paski pojawiające się pomiędzy bocznymi nerwami liści.

      Co należy zrobić?

      Stosować produkty zawie- rające pierwiastki śladowe (Tracemix).

      

      Oznaki niedoboru

      Niedobór magnezu wywołuje różnego rodzaju zmiany fizjologiczne w roślinie związane z ograniczeniem produkcji białek. Sprawia to między innymi, że mniejsza ilość azotanu jest wiązana w roślinie, co może prowadzić do niebezpiecznie wysokiego poziomu azotanu. Dodatkowo spowolnione zostają niektóre reakcje chemiczne w komórkach rośliny, co może skutkować nagromadzeniem kwasów organicznych.

      Dalsze skutki niedoboru

      Dalsze skutki w kolejności chronologicznej:

      • Na większych liściach w górnej części rośliny pojawiają się żółte paski usytuowane pomiędzy bocznymi nerwami liści
      • Zżółknienia pomiędzy bocznymi nerwami rozprzestrzeniają się następnie na pozostałą część liścia, na którym mogą tworzyć się także małe, żółte/brązowe plamy nekrotyczne
      • Ostatecznym skutkiem jest uzyskanie mniejszej rośliny (-10%), która rodzi minimalną ilość kwiatów/owoców

      

      Przyczyny niedoboru

      W praktyce najbardziej powszechnym powodem niedoboru jest zbyt wysoki poziom pH w substracie. Podobnie jak żelazo, mangan z łatwością rozpuszcza się w substracie o niskim pH. Jeżeli pH jest zbyt niskie, istnieje zagrożenie wystąpienia nadmiaru manganu. W przypadku wysokiego poziomu pH mangan wytrąca się w postaci tlenku manganu (Mn0₂), który nie może być wchłaniany przez roślinę. Może to prowadzić do niedoborów.

      Rozwiązanie problemu

      • Należy sprawdzić poziom pH w podłożu w momencie wystąpienia pierwszych objawów. Wysoki poziom pH oznacza, że roślina ma dostęp do mniejszej ilości manganu. Poprzez obniżenie pH w substancji, którą odżywia się roślinę (pH obniżone do minimalnego poziomu), można obniżyć pH podłoża do poziomu 5-5,5
      • Niska temperatura substratu może być przyczyną zmniejszonego wchłaniania manganu. W razie stwierdzenia niedoboru należy sprawdzić, czy temperatura substratu w ciągu dnia jest wystarczająco wysoka (20-25 °C)
      • Pomóc może także stosowa- nie produktów zawierających pierwiastki śladowe (Tracemix). Niedobór manganu przeważnie sam w sobie nie stanowi problemu. Aby umożliwić transport tego pierwiastka w roślinie niezbędny jest molibden. Tak więc przyczyną może być również niedobór molibdenu. Wysoki poziom fosforu może także skutkować zmniejszeniem ilości pierwiastków śladowych, takich jak cynk, miedź oraz (oczywiście) mangan. Firma CANNA zaleca stosowanie mieszanki wszystkich potrzebnych pierwiastków śladowych. Można dostarczyć je roślinie zarówno poprzez odżywianie, jak i opryskiwanie liści. Należy opryskiwać roślinę na koniec dnia, po czym spryskać ją wodą, aby zapobiec spaleniu rośliny

      Nadmiar manganu

      W przypadku wysokiego stężenia mangan wytrąca się w postaci tlenku manganu (Mn0₂ lub czerń manganowa), co powoduje występowanie żółtobrązowych plam na liściach. Początkowo pojawiają się niewielkie plamy wzdłuż nerwu głównego i nerwów bocznych, które następnie rozprzestrzeniają się na zewnątrz. Nadmiar manganu może być skutkiem niskiego poziomu pH w substracie (<5), co można skorygować zwiększając poziom pH (w górę). Nadmiar manganu może być także spowodowany niedoborem tlenu w otoczeniu korzeni. Przyczyną może być zbyt mokry substrat.